Bạn có biết Giải Nobel được coi là giải thưởng danh giá nhất hành tinh mà một cá nhân hoặc tổ chức có thể nhận được trong một lĩnh vực? Vậy Giải thưởng Nobel là gì? Có những tiêu chí nào để trao giải? Giá trị của Giải Nobel là bao nhiêu? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây của GVS Việt Nam.
Giải thưởng Nobel là gì?
Giải thưởng Nobel là gì? Khởi đầu vào năm 1901, đây là một tập hợp các giải thưởng quốc tế được tổ chức hằng năm nhằm tôn vinh những cá nhân đã có những thành tựu cống hiến xuất sắc nhất trong các lĩnh vực: vật lý, hóa học, y học, văn học, kinh tế và hòa bình.
Giải Nobel được đặt theo tên của nhà khoa học nổi tiếng người Thụy Điển Alfred Nobel. Với phát minh ra thuốc nổ, ông đã tích lũy được một khối tài sản kếch xù. Sau khi ông qua đời, thể theo di chúc, toàn bộ tài sản của ông sẽ thành lập một quỹ gọi là Quỹ Nobel nhằm trao thưởng cho những ai đã có những cống hiến vĩ đại nhất trong các lĩnh vực kể trên, bất kể họ có thuộc quốc gia, chủng tộc, tôn giáo nào.
Alfred Nobel – người sáng lập nên Giải thưởng Nobel danh giá
- Giải Nobel Vật lý và Hóa học sẽ do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao tặng, dành cho cá nhân có phát minh, phát hiện hoặc phát triển quan trọng nhất trong 2 lĩnh vực này.
- Giải Nobel Y học sẽ do Viện Caroline ở Stockholm trao tặng, dành cho cá nhân tìm ra phát hiện quan trọng nhất trong lĩnh vực sinh lý học hoặc y học.
- Giải Nobel Văn học sẽ do Viện Hàn lâm Thụy Điển trao tặng, dành cho cá nhân đã sáng tạo ra tác phẩm nổi bật nhất với khuynh hướng lý tưởng hóa.
- Giải Nobel Hòa bình sẽ do Ủy ban Nobel Na Uy trao tặng, dành cho cá nhân hoặc tổ chức đóng góp nhiều nhất, tốt nhất cho tình anh em giữa các dân tộc hoặc giữ gìn tình hữu nghị giữa các nước.
- Giải Nobel Kinh tế được Ngân hàng Thụy Điển đề xuất vào năm 1968, do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao tặng, dành cho những cá nhân có đóng góp xuất sắc cho ngành kinh tế học.
Thông thường, lễ trao giải Nobel sẽ được tổ chức hằng năm. Tuy nhiên, điều này là không bắt buộc, chỉ cần ít nhất mỗi 5 năm trao một lần là được. Theo đó, ngoại trừ Nobel Hòa bình được trao ở Na Uy thì các lĩnh vực còn lại của Giải Nobel sẽ được trao tại Stockholm. Do đó, hằng năm, rất nhiều người đã làm visa đi Thụy Điển để tới chiêm ngưỡng khoảnh khắc vinh danh những đóng góp xuất sắc nhất của nhân loại.
Giải Nobel Vật lý, Hóa học, Văn học, Y học, Kinh tế sẽ được trao tại Stockholm, Thụy Điển
Lễ trao giải Nobel năm 2022 sẽ được diễn ra vào thứ bảy, ngày 12 tháng 10 tới đây.
Tại sao không có giải Nobel Toán học?
Bạn có thấy kỳ lạ không khi mà một giải thưởng danh giá như Nobel lại bỏ qua môn khoa học căn bản này? Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra cho vấn đề không có giải Nobel Toán học, song chúng đều chưa được xác thực.
Có lời đồn cho rằng nguyên do là bởi vợ của Alfred Nobel từng ngoại tình với một nhà toán học nên khiến ông căm ghét môn khoa học này. Vì thế nên không có giải Nobel Toán học
Một giả thuyết khác có vẻ hợp lý hơn thì cho rằng sinh thời Nobel đã không mấy hứng thú với bộ môn Toán học và ông không cảm thấy lợi ích trong việc trao giải cho các đóng góp Toán học. Nếu tìm hiểu kỹ hơn về nhà khoa học này, bạn sẽ thấy một điều rất thú vị đó là:
- Vật lý và Hóa học là 2 lĩnh vực Nobel nghiên cứu và rất tâm huyết.
- Văn học là sở thích của ông và ông cũng cho rằng văn chương sẽ giúp ích rất nhiều cho thế giới trong tương lai.
- Hòa bình là hạng mục được bà Kinsky – 1 trong 3 người phụ nữ của Nobel – đề xuất bởi bấy giờ chiến tranh đang hoành hành khắp nơi và Nobel vừa nhận bằng sáng chế với phát minh thuốc nổ. Giải Nobel Hòa bình sẽ làm thay đổi nhận thức của mọi người về ông.
Người đoạt giải Nobel
Cá nhân hoặc tổ chức được nhận giải Nobel sẽ nhận được một huy chương vàng, một chứng nhận và một khoản tiền do Quỹ Nobel quyết định.
Huy chương vàng giải Nobel
Nghe thì có vẻ khá đơn giản, song không phải ai cũng có thể đoạt giải Nobel. Có một số đặc điểm nhất định về giải thưởng này là:
- Mỗi năm, chỉ có tối đa 3 người được nhận Giải Nobel.
- Giải Nobel đã trao sẽ không bao giờ bị tước.
- Giải Nobel chỉ trao cho cá nhân còn sống, không truy tặng. Nếu người nhận giải qua đời sau khi công bố thì giải thưởng vẫn sẽ được trao.
Người Việt Nam đoạt giải Nobel
Nếu bạn hỏi Việt Nam chúng ta đã có ai được nhận Giải thưởng Nobel cao quý hay chưa thì câu trả lời là CÓ. Trong lịch sử trao giải Nobel, đại diện đầu tiên và duy nhất cho tới nay của Việt Nam từng được vinh danh chính là đồng chí Lê Đức Thọ – nhà ngoại giao, nhà cách mạng lỗi lạc của nước ta.
Năm 1973, đồng chí Lê Đức Thọ được tuyên bố là người đoạt giải Nobel Hòa bình vì những nỗ lực trong việc thương thảo Hiệp định Paris thành công, tiến tới chấm dứt chiến tranh và lập lại hòa bình trên đất nước Việt Nam. Tuy nhiên, đòng chí đã từ chối nhận giải với lý do hòa bình vẫn chưa thực sự được lập lại trên Tổ quốc.
Một vài chủ nhân giải Nobel khác
- Người trẻ nhất đoạt giải Nobel là Malala Yousafzai – một nữ sinh người Pakistan. Cô nhận giải Nobel Hòa bình vào năm 2014 khi mới 17 tuổi.
- Người già nhất đoạt giải Nobel là John B. Goodenough – một nhà khoa học người Mỹ. Ông nhận giải Nobel Hóa học năm 2019 khi đã 97 tuổi.
- Người châu Á đầu tiên đoạt giải Nobel là nhà thơ Tagore của Ấn Độ. Ông đoạt giải Nobel Văn học vào năm 1913.
- Người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Nobel là Marie Curie – nữ bác học người Ba Lan. Bà cũng là người phụ nữ duy nhất từng giành 2 giải Nobel – 1 giải về Vật lý, 1 giải về Hóa học.
Với bài viết trên đây, GVS không chỉ đưa ra lời lý giải giải thưởng Nobel là gì mà còn cung cấp thêm cho bạn những kiến thức mới mẻ và thú vị xoay quanh giải thưởng danh giá nhất thế giới này. Nếu có thắc mắc về visa Thụy Điển, bạn hãy liên hệ với GVS. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đón đọc. Chúc bạn một ngày nhiều niềm vui!