La bàn chính là vật dụng vô cùng hữu ích trong việc xác định phương hướng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết la bàn là cái gì, cách sử dụng la bàn chính xác như thế nào? Bài viết sau đây GVS Việt Nam sẽ chia sẻ cho các bạn những thông tin hữu ích nhất về la bàn cũng như hướng dẫn bạn cách sử dụng la bàn chính xác trong mọi trường hợp.
La bàn là cái gì? La bàn dùng để làm gì?
La bàn là gì? La bàn dùng để làm gì?
La bàn là cái gì? Nhắc đến la bàn là nhắc đến “xác định phương hướng”, đây là dụng cụ để xác định vị trí không gian của mình đối với phương bắc từ tính bằng kim từ tính. Nó là một công cụ cơ bản cho các thủy thủ, người đi bộ, phi công, thợ săn, nhà thám hiểm, vv
La bàn được ứng dụng nhiều trong các hoạt động đi vào rừng, sa mạc, hướng bay của máy bay tàu thủy, tàu ngầm tên lửa tàu vũ trụ.
Ngày nay cùng với sự phát triển của công nghệ và khoa học kỹ thuật khiến cho la bàn càng trở nên hiện đại hơn, những chiếc la bàn của Trung Quốc tuy không còn được sử dụng nhưng lại trở thành những cổ vật vô cùng giá trị thu hút hàng trăm, hàng ngàn người làm visa Trung Quốc đến săn mua
Lịch sử ra đời của la bàn
Người Trung Quốc đã phát minh một dạng sơ khai của la bàn vào khoảng thời nhà Hán, tuy rằng ban đầu nó được dùng trong các nghi thức bói toán chứ không phải đề chỉ hướng. Về sau La bàn được ứng dụng rộng rãi trong ngành hàng hải ở thời nhà Tống để chỉ hướng, việc mà trước đó thường dựa vào việc xem thiên văn Loại la bàn quen thuộc với thủy thủ được phát minh tại châu Âu vào khoảng năm 1190.
La bàn được mệnh danh là một trong tứ đại phát minh của đất nước Trung Quốc nổi tiếng khắp thế giới
Tìm hiểu về la bàn
Cấu tạo của la bàn là gì?
GVS Việt Nam xin được gửi đến các bạn cấu tạo của la bàn như sau:
- Vỏ hay hộp đựng kim xoay hình tròn, được phân chia theo ly giác – hay 360°.
- Miếng kim loại có từ tính, được mài giũa thành hình lá, dẹt, mỏng, nhẹ, hình dạng
- Như cây kim ở 2 đầu. Chính giữa hơi to hơn, có khoan một phần ở trung tâm cây kim cho lõm vào; Trung tâm của vỏ hộp đựng có một cây kim ngắn cố định. Trên cây kim cố định này của vỏ hộp
- Kim la bàn xoay và kim xoay theo một hướng nhất định – Bắc Nam – Hướng Bắc thường được đánh dấu bằng sơn màu đỏ Hướng NAM đánh dấu sơn màu xanh (hoặc màu trắng).
- Mặt kính của hộp đựng kim La Bàn.
- Các phụ kiện khác để cầm La bàn và dây ngắm với khe và tiêu điểm được thiết kế bên ngoài mặt kính, giúp cho việc đo – ngắm và tính toán được nhanh chóng, dễ dàng hơn.
Các ký hiệu trên la bàn
Các ký hiệu trên la bàn thể hiện phương hướng
- Hướng Nam được kí hiệu là S.
- Hướng Đông ký hiệu là E.
- Hướng Bắc được kí hiệu là N.
- Hướng Tây được kí hiệu là W.
- Hướng Đông Bắc có kí hiệu là NE.
- Hướng Đông Nam kí hiệu là SE.
- Hướng Tây Nam kí hiệu là SW.
- Hướng Tây Bắc kí hiệu là NW.
Phân loại la bàn
Phân loại la bàn: La bàn từ tính
La bàn là dụng cụ dùng để xác định phương hướng trong không gian nhất định. La bàn được ứng dụng nhiều trong các hoạt động đi biển, vào rừng, sa mạc, hướng bay của máy bay, tàu thủy, tàu ngầm, tên lửa, tàu vũ trụ
Phân loại la bàn: La bàn không từ tính
Phân loại la bàn: Hai loại la bàn không từ tính phổ biến hiện nay là la bàn con vụ và la bàn GPS.
- La bàn con vụ: là la bàn không dùng từ trường mà duy trì định hướng bằng con quay theo hiệu ứng con vụ. Nó giữ định hướng trục con quay kể từ khi bắt đầu quay và chưa chịu lực nào đó tác động vào. Nhược điểm là luôn phải cấp điện năng để con vụ duy trì sự quay. Nếu ngừng quay thì định hướng bị phá bỏ không khôi phục được.
La bàn con vụ được sử dụng trong các tàu bay (quân sự), tàu ngầm, tên lửa, tàu vũ trụ,…
- La bàn GPS: hoạt động dựa trên Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS), và là một menu sử dụng của máy thu GPS. Nhờ đạt được độ chính xác định vị tọa độ cao mà máy thu GPS có thể tính được tốc độ và phương vị di chuyển.
Hướng dẫn sử dụng la bàn với từng mục đích sử dụng
Bạn thường sử dụng la bàn vào những mục đích cụ thể nào, khi đi du lịch, dã ngoại, đi rừng, trong quân sự hay xem nhà hoặc đơn thuần hơn là chỉ muốn định vị xem la bàn để định hướng. Với từng trường hợp, cách xem cũng có đôi phần khác biệt mà bạn cần chú ý nhé!
Cách xem la bàn khi muốn xác định phương hướng
Cách sử dụng la bàn định hướng
Đây là một trong những cách xem đơn giản nhất, dù sử dụng với bất kì phương tiện hoặc loại la bàn nào, việc bạn cần làm là xoay cây kim về đúng số 0 rồi đặt trên trụ xoay để xác định phương hướng, cây kim chỉ về các hướng có kí hiệu tương ứng là bạn có thể xác định được hướng theo các kí hiệu như đông, tây, nam, bắc…
Xem la bàn để xác định hướng nhà/phong thủy
Ngoài việc sử dụng la bàn để đo phương hướng hoặc đi du lịch thì nta cũng áp dụng cách xem la bàn để đo hướng nhà trong phong thủy. Với trường hợp này các bạn cần chú trọng hơn trong cách đặt la bàn hay xem la bàn hướng nào. Cách xem như sau:
- Đặt la bàn cố định trong lòng bàn tay sao mũi tên trên tấm thước hướng thẳng về phía trước
- Xoay la bàn cho tới khi mũi kim tô màu trùng khít với hướng N trên la bàn, tương ứng với phía bắc, các bạn có thể xem lại phần kí tự chỉ hướng trên la bàn ở phần trên nhé!
- Chú ý cách xem chính xác nhất là đọc con số tương ứng được ghi trên vòng ngoài của la bàn với vị trí nằm thẳng hàng trên chiều mũi tên của chiếc thước nhựa. Tương tự như vậy các bạn có thể xác định đo được các hướng khác trong nhà.
Lưu ý với cách xem la bàn ở những khu vực cao tầng như chung cư các bạn nên chọn hướng căn hộ chính cũng là nơi sở hữu tầm nhìn rộng nhất để xác định phương hướng phù hợp cho căn nhà của bạn. Tuy nhiên nếu muốn xem la bàn để xem hướng nhà các bạn nên sử dụng la bàn phong thủy sẽ phù hợp hơn rất nhiều.
Hướng dẫn cách xem la bàn khi đi rừng, dã ngoại
Với các hoạt động như đi rừng, trekking hay dã ngoại, các bạn chắc chắn cần đến sự có mặt của những chiếc la bàn truyền thống sẽ phù hợp hơn là loại la bàn định vị GPS vì vào rừng có khả năng mất sóng hay một số rủi ro khác như hết pin chẳng hạn. Ngoài ra các bạn hoàn toàn có thể kết hợp chức năng của một chiếc la bàn với tấm bản đồ du lịch
Các bạn có thể sử dụng bằng cách điều chỉnh độ lệch từ thiên sau đó kết hợp với định hướng trên bản đồ rồi sử dụng góc phương vị la bàn và đo phương vị la bàn, tiếp tục dùng góc la bàn đi theo hướng phương vị chỉ dẫn cho tới khi đến đích, cách xem này đòi hỏi bạn cần tỉ mỉ đôi chút và chịu khí xác định phương vị trên bản đồ để có thể cố định vị trí cần di chuyển một cách chính xác nhất.
Qua bài viết trên bạn đã biết la bàn là cái gì rồi đúng không nào? Trước mỗi chuyến đi các bạn đừng quên chuẩn bị cho mình hành trang hoàn chỉnh cũng như sở hữu một chiếc la bàn, hy vọng hướng dẫn chi tiết cách xem la bàn với từng loại, tương ứng với từng mục đích sử dụng sau đây sẽ là những thông tin hữu ích dành cho bạn.
